ارزیابی اقتصادی کسب و کارهای کوچک زنان روستایی (بررسی موردی: استان همدان)

از دیدگاه اقتصادی، کسب­و­کارهای کوچک (ses) ابزاری برای رشد اقتصادی و اجتماعی هستند و می­تواند در کاهش نرخ بیکاری و ایجاد فرصت­های جدید اشتغال موثر باشد. بسیاری از کسب­و­کارهای کوچک در ایران توسط زنان راه­اندازی می­شوند و زنان نخستین گروهی هستند که از کسب­وکارهای کوچک استقبال نموده­اند. هم­اکنون زنان روستایی در ایران در صدها کسب­وکار کوچک به فعالیت اشتغال دارند و سازمان­های رسمی و غیررسمی از آنان حمایت می­کنند. تحقیق حاضر به منظور پاسخ به این پرسش است که آیا اینگونه مشاغل توجیه اقتصادی دارند یا خیر. در این پژوهش شماری از کسب­وکارهای کوچک زنان روستایی در بخش­های مختلف خدماتی، کشاورزی و صنعتی در استان همدان در سال 1390 مورد ارزیابی قرار گرفته­اند. برای ارزیابی اثرگذاری­های اقتصادی کسب­وکارهای کوچک از روش ارزش حال خالص (npv) و تحلیل هزینه فایده (cba) استفاده شده است. بنابر نتایج تحقیق عملکرد اقتصادی کسب­وکارهای کوچک زنان روستایی (rwse,s) در نقطه بهینه و در وضعیت مثبت قرار داشته و دو نسبت ارزش حال خالص و نسبت هزینه فایده بر پایه معیارهای تعریف شده وضع مطلوبی دارند. به این ترتیب نسبت ارزش حال کسب و کارهای مورد بررسی بزرگتر از صفر و نسبت هزینه فایده آن­ها بزرگتر از یک بوده است. با این وجود نتایج تحقیق نشان داد نسبت b/c در کسب­وکارهای مختلف متفاوت و در برخی از کسب­وکارها به حدود 00/4 رسیده است. این بدان معنی است که نتایج اقتصادی کسب­وکارهای مختلف متفاوت است. کسب­وکارهایی که دارای اقدام­های نوآورانه هستند و در منطقه مورد بررسی اقدام­های همانند آن­ها انجام نشده و یا کم است، همچنین فعالیت­هایی که مدیر کسب­وکار دارای تحصیلات مرتبط و عالی است دارای نسبت هزینه فایده بالاتری هستند. با توجه به محدودیت منابع پیشنهاد می­شود با آموزش زنان روستایی، آنان به سوی کسب­وکارهای جدید و با صرفه اقتصادی تشویق شوند.